izleniyoruz

Kendi Bulutum İki yılı aşkın süredir, “mahremiyet” kavramı sürekli kafamda çevirdiğim, kendi becerilerim ve ağırlıklı Internet’ten araştırdıklarım çerçevesinde etrafıma kalkan örmeye çalıştığım bir konu. Bizler, teknoloji devlerinin e-posta, sohbet, takvim gibi “bedava” hizmetleri karşılığında kullanım alışkanlıkları izlenen, siyasi ve politik duruşları, tüketim alışkanlıkları gözlenen, sonradan da bu verilerle pazara reklam altlığı olarak satılan metalar değiliz. Bizler bireyiz; bu anlamda hem kendimizden hem de çevremizden sorumluyuz. Yazılımcı ya da donanımcı değilim. Bugüne kadar Apple’ı çöpe attık, cep telefonunu arındırabildiğimiz kadar Google’dan arındırdık (gücümüz yettiyse eski tuşlu telefona döndük - hatta daha iyisini yapabiliyorsak, telefonu tümüyle çöpe attık), F-Droid yükleyip sadece özgür programlar kurduk, kişisel bilgisayarımızdaki işletim sistemlerini özgür yazılımlara döndürdük, gücümüz elverdiği ölçüde donanımlarımızı “açık” alternatifler içerisinden seçmeye çalıştık....

Cevabınız evetse, bu yazı size yardımcı olabilir… Neden Sosyal medyaya tepkimi ne kadar dile getirsem az. Bir curcuna ve keşmekeş içerisinde çoğu niteliksiz yazı ve düşüncenin olduğu, insanların özgürlük kisfesi altında kendilerini ifşa ettikleri, sürekli izlendikleri ve bunun farkında bile olmadıkları bir düzlem oldu sosyal medya. Halbuki zamanı biraz geri sararsak, şöyle 90’lar belki 2000’lerin başına dönersek, yazmak ve paylaşmak isteyenler için özgür bir platform sunuyordu internet. Gazete ve dergide yazmayan / yazamayanlar, internet sayesinde kendi gazetelerini yayınlayabiliyordu bloglarla....

Bu yazı başlığı, Eric S. Raymond’ın 1999 yılında yazyımladığı “The Cathedral & The Bazaar” isimli makaleden etkilenilerek seçilmiştir. Eric Raymond, 1999’da kaleme aldığı “The Cathedral & The Bazaar” yazısında, dönemin “özgür yazılım” geliştirmesini sırasıyla katedral ve pazaryerine benzetmiş. Analojide katedral ince işçiliği, heybet ve görkemiyle bir otorite ve tekelleşmenin üretimini temsil ederken, pazaryeri herkesin dirsek temasının yüksek olduğu, alışverişte bulunduğu, bir curcuna ve düzensizlik içerisinde eşitliğin, katkının ve çeşitliliğin olduğu düzeni temsil ediyor....

25 Ocak 2021 tarihinde, ilk defa yayınladığım “Hangi Chat Uygulaması?” başlıklı yazıyı, zaman içerisinde edindiğim bilgilerle güncelleyebilmek adına parçalara ayırmaya karar verdim. İlk yazdığımda da uzun geldiğini düşündüğüm metni daha kısa ve daha anlaşılabilir şekilde, kendi içinde ayrı konuları kapsayacak parçalar halinde tekrar kaleme alıyorum. Burada okuyacağınız metin, ilk yazımın bir yansımasıdır. 2020 sonları, 2021 başlarıydı… telefonuma Whatsapp’tan gelen bildirimle güne başlamıştım. Whatsapp, “gizilik sözleşmesi” hükümlerinde değişikliğe gidiyordu. İçeriğine çok bakmadım bildirimin; hem 1-2 yıl öncesinde olsaydı okumadan kabul edip geçeceğim bir uyarı gibiydi daha çok....

“Dijital ağ başlangıçta sınırsız özgürlük ortamı olarak coşkuyla karşılanmıştı. Microsoft’un reklam sloganlarının ilki olan “Bügün nereye gitmek istiyorsunuz?” internette sınrısız bir özgürlük ve hareketlilik telkin ediyordu. Bugün başlangıç dönemlerindeki bu coşkunun bir yanılsama olduğunu görüyoruz. Sınırsız özgürlük ve iletişim topyekün kontrol ve gözetlemeye dönüşmüş durumda. Sosyal medya da giderek artan bir şekilde toplumsal olanı gözetleyen ve acımazsız bir şekilde sömüren dijital panoptikonlara benziyor. Bizi disipline etmeye çalışan panoptikonlardan kurtulur kurtulmaz yeni, çok daha güçlü bir panoptikona teslim ediyoruz kendimizi....